100% soki i musy owocowo-warzywne to idealna alternatywa dla świeżych owoców i warzyw. Szczególnie w okresie zimowym pozwalają one dostarczyć organizmowi niezbędnych witamin i minerałów. Zarówno Światowa Organizacja Zdrowia, Instytut Żywności i Żywienia oraz eksperci zalecają spożywanie soków i musów, które z powodzeniem mogą zastąpić jedną porcję warzyw i owoców dziennie. Jednak wokół tych produktów narosło wiele mitów, które sieją wątpliwość – w tym artykule postaramy się je rozwiać!
100% soki i musy pod względem wartości odżywczej są zbliżone do owoców i warzyw, z których zostały otrzymane. Ponieważ zawierają taką samą ilość cukrów, co użyte do ich produkcji owoce i warzywa, mają podobną wartość kaloryczną. Soki warzywne są jeszcze mniej kaloryczne niż owocowe, ze względu na niższą zawartość cukru w warzywach niż w owocach. Warzywa i owoce mają różną zawartość witamin i składników mineralnych, dlatego niektóre soki będą np. bogatsze w witaminę C, jak np. sok pomarańczowy a inne w prowitaminę A, jak np. sok marchwiowy. Soki przecierowe i musy zawierają więcej korzystnego dla organizmu błonnika.
Pij soki na zdrowie!
„Światowa Organizacja Zdrowia wymieniła niskie spożycie warzyw i owoców, jako jeden z dziesięciu najważniejszych czynników ryzyka zagrażających zdrowiu. Badania naukowe dowodzą, że dieta uboga w warzywa i owoce to dieta prowadząca do licznych chorób przewlekłych, takich jak choroby układu krążenia, nowotwory czy otyłość. Mimo, iż nie można wyróżnić bezpośredniej zależności pomiędzy konsumpcją konkretnej kategorii warzyw i owoców, a wymienionymi chorobami, to udowodniono, że codzienne spożycie różnorodnych produktów z tej szerokiej grupy zmniejsza ryzyko pojawienia się choroby. Na bazie tych obserwacji stworzono zalecenia mówiące o konieczności spożywania co najmniej 400 g warzyw i owoców w 5 porcjach dziennie.” – komentuje dr Agnieszka Kozioł-Kozakowska, Kierownik Pracowni Dietetyki Pediatrycznej Instytutu Pediatrii, UJ CM w Krakowie i ekspert kampanii „Soki i musy – witaminy w smart formie”.
W Polsce picie soków rośnie
Ostatnie badanie przeprowadzone przez Europejskie Stowarzyszenie Producentów Soków Owocowych (AIJN) wskazuje, że spożycie soków owocowych w Polsce zaczęło rosnąć. W Polsce w 2015 roku zostało wypite ok. 13 litrów soku owocowego na osobę – po raz pierwszy przekroczyliśmy średnią europejską spożycia, która wyniosła w 2015 roku 12 litrów. Eksperci przypisują to wzrostowi świadomości i wiedzy Polaków o benefitach 100% soków i musów owocowo-warzywnych między innymi dzięki akcjom i kampaniom edukacyjno-informacyjnym, które zostały przeprowadzone w ciągu ostatnich lat. Nadal jednak 13 litrów soku owocowego rocznie to ciągle dużo mniejsze spożycie niż zalecane przez ekspertów 200 ml soku dziennie. Dlatego tak ważna jest dalsza edukacja społeczeństwa.
![](https://i0.wp.com/serwer2256424.home.pl/autoinstalator/wordpress/wp-content/uploads/2016/12/fruit-1850032_640.jpg?resize=464%2C326)
Soki i musy w szkole
Jedną z kampanii, która cieszy się dużą popularnością jest kampania „Soki i musy – witaminy w SMART formie”. W ramach jej w tym roku wystartował program edukacyjny o tym samym tytule skierowany do klas 1-3 szkół podstawowych. W ramach programu nauczyciele mogą rejestrować się na stronie www.sokiimusy.eu/program oraz pobierać materiały przygotowane przez ekspertów dr hab. Małgorzatę Żytko prof. UW oraz dr Agnieszkę Kozioł-Kozakowską. Program zwieńczony jest konkursem plastycznym, w którym do wygrania są atrakcyjne nagrody dla szkoły (m.in. tablica multimedialna, rzutnik), dzieci oraz prowadzących nauczycieli.
Jednak w świadomości ludzi często z wiedzą naukową mieszają się utarte opinie na temat różnych produktów, w tym soków. W natłoku informacji trudno odnaleźć te prawdziwe. Poniżej prezentujemy kilka faktów na temat 100% soków owocowo-warzywnych.
FAKTY DOTYCZĄCE 100% SOKÓW OWOCOWO-WARZYWNYCH:
FAKT – DO SOKÓW NIE WOLNO DODAWAĆ BARWNIKÓW, KONSERWANTÓW ANI CUKRU
Zgodnie z przepisami prawa do wszystkich soków owocowych i warzywnych oraz soków 100% i musów w opakowaniach jednostkowych nie wolno dodawać barwników oraz substancji konserwujących (konserwantów). Do wszystkich soków owocowych i pomidorowych nie wolno dodawać żadnych cukrów, w tym syropu glukozowo-fruktozowego oraz słodzików (substancji słodzących). Niewielkie ilości cukrów ze względów smakowych można jedynie dodawać do soków warzywnych i warzywno-owocowych.
FAKT – SOK WYPRODUKOWANY Z ZAGĘSZCZONEGO SOKU JEST PEŁNOWARTOŚCIOWYM SOKIEM
Wszystkie soki są bardzo zbliżone do siebie pod względem wartości odżywczej. Zgodnie z prawem sok owocowy odtworzony z zagęszczonego soku owocowego musi zachować fizyczne, chemiczne oraz organoleptyczne i odżywcze właściwości, odpowiadające co najmniej właściwościom, jakie posiadają soki bezpośrednio otrzymane z owoców tego samego gatunku. Nie ma również żadnych danych naukowych potwierdzających przeciętną wyższą wartość odżywczą soków świeżo wyciskanych od tych odtworzonych z soku zagęszczonego.
FAKT – SOKI W KARTONACH MAJĄ DŁUGĄ DATĘ WAŻNOŚCI ZE WZGLĘDU NA ZASTOSOWANY PROCES PASTERYZACJI
Soki i musy najczęściej są pasteryzowane, co oznacza, że sok jest w krótkim czasie podgrzewany do wysokiej temperatury, a następnie szybko schładzany. Proces ten jest w pełni bezpieczny i naturalny. Ma na celu zniszczenie drobnoustrojów i enzymów, które pozostawione w soku, prowadzą do procesu psucia. Proces ten gwarantuje dłuższy termin przydatności do spożycia. Do wszystkich soków owocowych i warzywnych, pasteryzowanych i niepasteryzowanych, w każdym rodzaju opakowania jednostkowego (butelki, kartony, bag in box) zgodnie z przepisami prawa nie wolno dodawać żadnych substancji konserwujących.
FAKT – SOKI TO PRODUKTY O TAKIEJ SAMEJ WARTOŚCI KALORYCZNEJ JAK OWOCE CZY WARZYWA, Z KTÓRYCH POWSTAŁY
Soki mają taką samą kaloryczność jak owoce i warzywa wykorzystane do ich produkcji. Średnia kaloryczność owoców i otrzymanych z nich soków jest praktycznie taka sama i wynosi 40-50 kcal/100 g produktu. Średnia kaloryczność warzyw i otrzymanych z nich 100% soków wynosi 15-30 kcal/100 g produktu.
FAKT – SOKI TO PRODUKTY NATURALNE
Sok jest produktem niskoprzetworzonym oraz naturalnym, otrzymanym z owoców lub warzyw. Do wszystkich soków w opakowaniach jednostkowych zgodnie z przepisami prawa nie wolno dodawać żadnych barwników oraz substancji konserwujących (konserwantów). Soki są bogate w cenne składniki odżywcze z owoców i warzyw takie jak: witaminy, sole mineralne, przeciwutleniacze, a soki mętne i przecierowe zawierają również błonnik.
Stowarzyszenie Krajowa Unia Producentów Soków
Grey, fot. pixabay