100% soki i musy owocowo-warzywne to idealna alternatywa dla świeżych owoców i warzyw. Szczególnie w okresie zimowym pozwalają one dostarczyć organizmowi niezbędnych witamin i minerałów. Zarówno Światowa Organizacja Zdrowia, Instytut Żywności i Żywienia oraz eksperci zalecają spożywanie soków i musów, które z powodzeniem mogą zastąpić jedną porcję warzyw i owoców dziennie. Jednak wokół tych produktów narosło wiele mitów, które sieją wątpliwość – w tym artykule postaramy się je rozwiać!
100% soki i musy pod względem wartości odżywczej są zbliżone do owoców i warzyw, z których zostały otrzymane. Ponieważ zawierają taką samą ilość cukrów, co użyte do ich produkcji owoce i warzywa, mają podobną wartość kaloryczną. Soki warzywne są jeszcze mniej kaloryczne niż owocowe, ze względu na niższą zawartość cukru w warzywach niż w owocach. Warzywa i owoce mają różną zawartość witamin i składników mineralnych, dlatego niektóre soki będą np. bogatsze w witaminę C, jak np. sok pomarańczowy a inne w prowitaminę A, jak np. sok marchwiowy. Soki przecierowe i musy zawierają więcej korzystnego dla organizmu błonnika.
Pij soki na zdrowie!
„Światowa Organizacja Zdrowia wymieniła niskie spożycie warzyw i owoców, jako jeden z dziesięciu najważniejszych czynników ryzyka zagrażających zdrowiu. Badania naukowe dowodzą, że dieta uboga w warzywa i owoce to dieta prowadząca do licznych chorób przewlekłych, takich jak choroby układu krążenia, nowotwory czy otyłość. Mimo, iż nie można wyróżnić bezpośredniej zależności pomiędzy konsumpcją konkretnej kategorii warzyw i owoców, a wymienionymi chorobami, to udowodniono, że codzienne spożycie różnorodnych produktów z tej szerokiej grupy zmniejsza ryzyko pojawienia się choroby. Na bazie tych obserwacji stworzono zalecenia mówiące o konieczności spożywania co najmniej 400 g warzyw i owoców w 5 porcjach dziennie.” – komentuje dr Agnieszka Kozioł-Kozakowska, Kierownik Pracowni Dietetyki Pediatrycznej Instytutu Pediatrii, UJ CM w Krakowie i ekspert kampanii „Soki i musy – witaminy w smart formie”.
W Polsce picie soków rośnie
Ostatnie badanie przeprowadzone przez Europejskie Stowarzyszenie Producentów Soków Owocowych (AIJN) wskazuje, że spożycie soków owocowych w Polsce zaczęło rosnąć. W Polsce w 2015 roku zostało wypite ok. 13 litrów soku owocowego na osobę – po raz pierwszy przekroczyliśmy średnią europejską spożycia, która wyniosła w 2015 roku 12 litrów. Eksperci przypisują to wzrostowi świadomości i wiedzy Polaków o benefitach 100% soków i musów owocowo-warzywnych między innymi dzięki akcjom i kampaniom edukacyjno-informacyjnym, które zostały przeprowadzone w ciągu ostatnich lat. Nadal jednak 13 litrów soku owocowego rocznie to ciągle dużo mniejsze spożycie niż zalecane przez ekspertów 200 ml soku dziennie. Dlatego tak ważna jest dalsza edukacja społeczeństwa.
Soki i musy w szkole
Jedną z kampanii, która cieszy się dużą popularnością jest kampania „Soki i musy – witaminy w SMART formie”. W ramach jej w tym roku wystartował program edukacyjny o tym samym tytule skierowany do klas 1-3 szkół podstawowych. W ramach programu nauczyciele mogą rejestrować się na stronie www.sokiimusy.eu/program oraz pobierać materiały przygotowane przez ekspertów dr hab. Małgorzatę Żytko prof. UW oraz dr Agnieszkę Kozioł-Kozakowską. Program zwieńczony jest konkursem plastycznym, w którym do wygrania są atrakcyjne nagrody dla szkoły (m.in. tablica multimedialna, rzutnik), dzieci oraz prowadzących nauczycieli.
Jednak w świadomości ludzi często z wiedzą naukową mieszają się utarte opinie na temat różnych produktów, w tym soków. W natłoku informacji trudno odnaleźć te prawdziwe. Poniżej prezentujemy kilka faktów na temat 100% soków owocowo-warzywnych.
FAKTY DOTYCZĄCE 100% SOKÓW OWOCOWO-WARZYWNYCH:
FAKT – DO SOKÓW NIE WOLNO DODAWAĆ BARWNIKÓW, KONSERWANTÓW ANI CUKRU
Zgodnie z przepisami prawa do wszystkich soków owocowych i warzywnych oraz soków 100% i musów w opakowaniach jednostkowych nie wolno dodawać barwników oraz substancji konserwujących (konserwantów). Do wszystkich soków owocowych i pomidorowych nie wolno dodawać żadnych cukrów, w tym syropu glukozowo-fruktozowego oraz słodzików (substancji słodzących). Niewielkie ilości cukrów ze względów smakowych można jedynie dodawać do soków warzywnych i warzywno-owocowych.
FAKT – SOK WYPRODUKOWANY Z ZAGĘSZCZONEGO SOKU JEST PEŁNOWARTOŚCIOWYM SOKIEM
Wszystkie soki są bardzo zbliżone do siebie pod względem wartości odżywczej. Zgodnie z prawem sok owocowy odtworzony z zagęszczonego soku owocowego musi zachować fizyczne, chemiczne oraz organoleptyczne i odżywcze właściwości, odpowiadające co najmniej właściwościom, jakie posiadają soki bezpośrednio otrzymane z owoców tego samego gatunku. Nie ma również żadnych danych naukowych potwierdzających przeciętną wyższą wartość odżywczą soków świeżo wyciskanych od tych odtworzonych z soku zagęszczonego.
FAKT – SOKI W KARTONACH MAJĄ DŁUGĄ DATĘ WAŻNOŚCI ZE WZGLĘDU NA ZASTOSOWANY PROCES PASTERYZACJI
Soki i musy najczęściej są pasteryzowane, co oznacza, że sok jest w krótkim czasie podgrzewany do wysokiej temperatury, a następnie szybko schładzany. Proces ten jest w pełni bezpieczny i naturalny. Ma na celu zniszczenie drobnoustrojów i enzymów, które pozostawione w soku, prowadzą do procesu psucia. Proces ten gwarantuje dłuższy termin przydatności do spożycia. Do wszystkich soków owocowych i warzywnych, pasteryzowanych i niepasteryzowanych, w każdym rodzaju opakowania jednostkowego (butelki, kartony, bag in box) zgodnie z przepisami prawa nie wolno dodawać żadnych substancji konserwujących.
FAKT – SOKI TO PRODUKTY O TAKIEJ SAMEJ WARTOŚCI KALORYCZNEJ JAK OWOCE CZY WARZYWA, Z KTÓRYCH POWSTAŁY
Soki mają taką samą kaloryczność jak owoce i warzywa wykorzystane do ich produkcji. Średnia kaloryczność owoców i otrzymanych z nich soków jest praktycznie taka sama i wynosi 40-50 kcal/100 g produktu. Średnia kaloryczność warzyw i otrzymanych z nich 100% soków wynosi 15-30 kcal/100 g produktu.
FAKT – SOKI TO PRODUKTY NATURALNE
Sok jest produktem niskoprzetworzonym oraz naturalnym, otrzymanym z owoców lub warzyw. Do wszystkich soków w opakowaniach jednostkowych zgodnie z przepisami prawa nie wolno dodawać żadnych barwników oraz substancji konserwujących (konserwantów). Soki są bogate w cenne składniki odżywcze z owoców i warzyw takie jak: witaminy, sole mineralne, przeciwutleniacze, a soki mętne i przecierowe zawierają również błonnik.
Stowarzyszenie Krajowa Unia Producentów Soków
Grey, fot. pixabay
