Wiele substancji zawartych w produktach spożywczych podejrzewa się o wpływ na nastrój człowieka. Aktywne składniki żywności to węglowodany, alkohol, witaminy i składniki mineralne, ale także takie substancje jak np. kofeina i teobromina obecne w czekoladzie. Z drugiej zaś strony, to, w jakim jesteśmy nastroju wpływa na rodzaj wybieranej żywności.
Dlaczego tak często mamy ogromną ochotę na czekoladę?
Kakao zawiera wiele potencjalnych psychoaktywnych składników:
– anandamidy, mające podobny wpływ na mózg jak opioidy;
– tyramina i fenyloetyloamina – o działaniu podobnym do amfetaminy;
– teobromina i kofeina – obie substancje o znanym działaniu stymulującym.
Zawartość tych substancji w czekoladzie jest dość niska. Jak wykazują badania, aby osiągnąć efekt antydepresyjny są potrzebne 2-3g fenyloetyloaminy. Tymczasem ½ tabliczki czekolady dostarcza jedynie 1/3 mg tego związku. Niektóre z substancji aktywnych zawartych w czekoladzie występują też w innych produktach (w podobnych lub większych ilościach) np. tyramina obecna jest także w serach, drożdżach, ale te produkty są rzadko obiektem niepohamowanego apetytu. Być może ochota na czekoladę wynika z faktu, że ma ona po prostu doskonały smak.
Czas na małą czarną?
Kofeina jest substancją naturalnie występującą w ziarnach kawy, ziarnach kakao i liściach herbaty. Osoby, które z rana trudno do siebie dochodzą, są ospałe i bez wigoru, chętnie sięgają po kawę widząc w niej lekarstwo na swe dolegliwości. Są też osoby, które pobudzającego efektu kofeiny nie tolerują.
Może zbyt mało kwasu foliowego?
Badania naukowe potwierdzają, że niedobory kwasu foliowego wpływają na nastrój człowieka i przy znacznych niedoborach tego składnika może wystąpić depresja. Pomimo, że niedobory kwasu foliowego nie występują często w populacji osób zdrowych, to u osób z zaburzeniami odżywiania nie są rzadkością. Dość często niedobory tej witaminy obserwuje się u pacjentów psychiatrycznych. Osoby cierpiące na depresję, demencję czy też schizofrenię często tracą apetyt, ograniczają spożycie żywności, a dodatkowo stosowane leki utrudniają wchłanianie kwasu foliowego.
A co z tiaminą, czyli witaminą B1?
Niskie stężenie tiaminy, choć niekoniecznie niedobory kliniczne, może być związane z negatywnym nastrojem. Nieprawidłowy stan odżywienia tiaminą może objawiać się zmęczeniem, osłabieniem i spadkiem zaufania do samego siebie. Szczególnie niekorzystnie niedobory tej witaminy wpływają na ośrodkowy układ nerwowy, powodując zmiany czynnościowe i morfologiczne, przejawiające się między innymi rozpadem i zanikiem osłonki mielinowej włókien nerwowych.
I jeszcze składniki mineralne!
Żelazo jest pierwiastkiem, którego niedobory mogą prowadzić do zmęczenia, apatii i przygnębienia. Obniżenie stężenia żelaza prowadzi do niedotlenienia tkanek, obniżenia zdolności do wysiłku fizycznego, zaburzeń rozwoju psychomotorycznego i intelektualnego.
Także wapń jest składnikiem mineralnym, który reguluje pobudliwość nerwową i wpływa na nastrój człowieka. Miano pierwiastka antystresowego zyskał sobie magnez, regulujący wydzielanie adrenaliny, substancji zwiększającej odporność człowieka na stres.
Grey, fot.: pixabay
