Jednym ze sposobów ochrony środowiska przed zalewem dużą ilością odpadów jest ich powtórne wykorzystywanie. Aby móc odzyskiwać cenne dla nas i naszej planety surowce czy materiały, powinniśmy poznać proces recyklingu i utrwalać w sobie nawyki prawidłowej segregacji śmieci.
Ludzie często nie zdają sobie sprawy z tego, że wyrzucając różnego rodzaju odpady do jednego wspólnego pojemnika, ograniczają możliwość ich dalszego przetwarzania. Jeżeli śmieci nie zostaną odpowiednio posegregowane, np. na papier, plastik czy szkło, nie mogą stać się cennym surowcem wtórnym, a co za tym idzie służyć do produkcji nowych opakowań czy butelek. Badanie dotyczące świadomości ekologicznej mieszkańców Polski, przeprowadzone dla Ministerstwa Środowiska, wykazało, że nawet jeśli samorząd gminy zapewnia odpowiednie pojemniki do segregacji śmieci, mieszkańcy tego nie robią. Tylko niespełna połowa badanych (41,7%) przyznała, że przy dostępności osobnych kontenerów na różnego rodzaju odpady przykłada się do wrzucania odpadów do właściwych pojemników. Aż 40% respondentów jednoznacznie stwierdziło, że ich nie segreguje. Tymczasem znaczenie kwestii segregacji i recyklingu nie wynika jedynie z konieczności ochrony naszej planety przez lawinowym wzrostem szkodliwych odpadów i chęci uzdrowienia Ziemi. Ważna jest również oszczędność surowców i zmniejszanie eksploatacji ich zasobów oraz pozyskiwanie dodatkowych źródeł energii. Dokładna i prawidłowa selekcja śmieci w ramach gospodarstwa domowego, podzielenie ich na tworzywa sztuczne, metale, odpady organiczne, papier i szkło, a następnie wrzucenie do odpowiednich pojemników, powoduje, że proces ich powtórnego przetwarzania lub neutralizacji jest mocno ułatwiony (w niektórych przypadkach w obiegu zamkniętym zostają one przetworzone nawet w 100%). Z kolei niska świadomość proekologiczna w tym zakresie przyczynia się do niebezpiecznego w skutkach zanieczyszczenia środowiska masami śmieci, np. tworzywa sztuczne w naturalnym otoczeniu ulegają rozkładowi przez kilkaset lat, a szklane butelki zachowują trwałość jeszcze dłużej. Rozwiązaniem problemu jest edukacja społeczeństw w tej materii poprzez prowadzenie różnego typu kampanii i akcji informacyjnych (źródło: http://nfosigw.gov.pl/download/gfx/nfosigw/pl/nfoopisy/544/25/4/raport_z_trackingowego_badania_swiadomosci__i_zachowan_ekologicznych_mieszkancow_polski_2018_r-1.pdf; https://www.portalsamorzadowy.pl/gospodarka-komunalna/zbadali-co-polacy-mysla-o-segregacji-odpadow,124572.html).
Surowce w obiegu zamkniętym
Z badania świadomości i zachowań ekologicznych mieszkańców naszego kraju wynika, że Polacy chętnie dokonują zakupu produktów, których opakowanie zostało wytworzone z surowców wtórnych (potwierdziło to aż 43% ankietowanych). Jednak nie wszyscy wiedzą, na czym polega sam proces odzyskiwania surowca i produkowania z niego nowych przedmiotów. Zwykła butelka, np. po napoju, została wykonana z tworzywa PET (politereftalanu etylenowego), wynalezionego w latach czterdziestych XX wieku. Jest to lekki, lecz mocny materiał o dużej odporności na czynniki mechaniczne i chemiczne oraz na ścieranie. Wrzucenie takiej butelki razem z innymi śmieciami do jednego pojemnika, z pominięciem etapu segregacji, utrudni jej powrót do obiegu surowców lub wręcz go uniemożliwi. Jednak jeśli trafi ona do kontenera przeznaczonego wyłącznie na tworzywa sztuczne, zostanie w 100% wykorzystana i stanie się rzeczą zdatną do ponownego użycia. Zostanie przetworzona w rPET, czyli produkt wykonany z surowca pochodzącego z butelki PET. Proces ten odbywa się w kilku etapach, a zaczyna się od selektywnej zbiórki butelek, które następnie są przetwarzane w regranulat (rPET). Na kolejnym etapie powstaje preforma butelki, której dalej nadaje się odpowiedni kształt – tak otrzymuje się butelkę rPET, czyli opakowanie wytworzone z surowców wtórnych.
Inwestycje w opakowania zdatne do przetwórstwa
Firmy takie jak DANONE czy Żywiec Zdrój mocno inwestują w produkcję opakowań zdatnych do przetwórstwa lub wykonanych z surowców wtórnych, a tym samym w ochronę środowiska i zasobów naturalnych Ziemi. Aż 97% opakowań jakie w Polsce stosują spółki należące do DANONE jest zdatnych do recyklingu. Powstają one z takich materiałów jak PET, papier i szkło. Docelowo produkcja DANONE, możliwa do odzysku, ma dotyczyć 100% opakowań. Poza tym spółki obniżają gramaturę opakowań lub wykorzystują do ich produkcji materiały z recyklingu – makulaturę, butelki rPET i szkło przetworzone. Więcej możesz przeczytać tu. Przedsiębiorstwa prowadzą też zakrojone na szeroką skalę akcje informacyjne na temat recyklingu i przetwórstwa tworzyw sztucznych. Przykładem może być Kampania „Działaj z imPETem”, której jednym z inicjatorów jest spółka wodna Żywiec Zdrój. Jej zadaniem jest informowanie uczniów w szkołach o tym, jak wygląda proces produkcji i recyklingu, czyli obiegu zamkniętego. Każda tego rodzaju inicjatywa motywuje młodzież do proekologicznych postaw i przekazuje wiedzę potrzebną do racjonalnego i właściwego sortowania odpadów. Wzrost poziomu naszej świadomości w kwestii sortowania śmieci i przyjazne nastawienie do ochrony środowiska mają ogromne znaczenie dla przyszłości życia na Ziemi. Swoją odpowiedzialną postawą możemy bowiem sprawić, że zielona planeta nie będzie ulegać dalszej degradacji, dzięki czemu zachowamy ją w dobrym stanie dla kolejnych pokoleń.
