Rok 2016 przyniósł zmiany prawne dotyczące odnawialnych źródeł energii i korzystniejszy system upustów dla użytkowników, którzy dzięki panelom fotowoltaicznym wytwarzają prąd – czyli dla prosumentów.
Rok 2017 to kolejny ważny etap na drodze do zwiększenia wykorzystania tzw. zielonej energii, ponieważ w wielu województwach rozpoczyna się lub trwa nabór wniosków o dofinansowanie inwestycji w zakresie OZE. Co zmieniło się w prawie, na rynku i jakie są możliwości pozyskania środków na instalację paneli fotowoltaicznych?
W czerwcu 2016 roku Sejm przyjął nowelizację ustawy o odnawialnych źródłach energii (OZE). Jednym z takich źródeł jest energia promieniowania słonecznego, pozyskiwana za pomocą paneli fotowoltaicznych. Zmiany prawne otworzyły nowe możliwości w tym zakresie – zarówno dla przedsiębiorstw, jednostek samorządu terytorialnego, jak i osób prywatnych. Efektem nowelizacji jest m.in. zmodyfikowana definicja prosumenta, a także wprowadzenie poszerzonego katalogu podmiotów, mogących być prosumentami. Rok 2017 przynosi kolejny etap: nabór wniosków o dofinansowanie z Regionalnych Programów Operacyjnych w poszczególnych województwach oraz konkursy parasolowe ogłaszane przez gminy.
Korzyści z fotowoltaiki
Dla odbiorcy energii elektrycznej – czy to instytucjonalnego, czy prywatnego – kluczowe jest poznanie podstawowych pojęć, sytuacji rynkowej, a przede wszystkim wymiernych korzyści wynikających ze stosowania OZE. Warto wyjaśnić, czym różnią się panele fotowoltaiczne od bardziej rozpowszechnionych dotychczas kolektorów słonecznych:
Kolektory służą do zamiany promieniowania słonecznego na energię cieplną, którą później można wykorzystać do podgrzania wody użytkowej lub ogrzania pomieszczeń. Natomiast panele fotowoltaiczne zamieniają energię słoneczną na prąd, który można wykorzystać do zasilania urządzeń elektrycznych, dokładnie tak, jak prąd z sieci – mówi Michał Kamola, ekspert ds. odnawialnych źródeł energii z firmy MKenergia. Różnica jest taka, że prąd produkujemy sami i otrzymujemy go w zasadzie za darmo.
Wzrasta świadomość społeczna
Sytuacja na rynku tzw. zielonej energii zmieniła się w ostatnim czasie nie tylko za sprawą ustawy o OZE. Powoli wzrasta świadomość społeczna i zainteresowanie pozyskiwaniem prądu dzięki instalacjom fotowoltaicznym – a jednocześnie spadają ceny paneli oraz ich montażu. Jeśli ktoś kilka lat temu zastanawiał się nad instalacją fotowoltaiczną, teraz będzie zaskoczony, że zmieniło się tak dużo – wyjaśnia Michał Kamola. Wcześniej nie było odpowiednich przepisów, upustów. Prosument sprzedawał niewykorzystaną energię po bardzo zaniżonej stawce, wynoszącej tylko 1/5-1/6 ceny rynkowej prądu. Obecnie prywatny użytkownik instalacji fotowoltaicznej może oddawać nadwyżki wyprodukowanej energii do sieci elektroenergetycznej. Dzięki systemowi upustów prosument odbiera od operatora – wtedy, kiedy jego instalacja nie pracuje – 80% przesłanej wcześniej energii, ponosząc tylko koszt jej magazynowania, czyli pozostałe 20%.
Chociaż zmiana podejścia do odnawialnych źródeł energii jest wyraźnie zauważalna, wciąż mamy wiele do nadrobienia. W Unii Europejskiej na jednego mieszkańca przypada średnio 170 watów mocy pozyskanej dzięki panelom fotowoltaicznym, a Niemczech jest to aż 500 W. Natomiast w Polsce na jednego mieszkańca przypada zaledwie… jeden wat z zainstalowanych paneli. Ogromną szansą na poprawę tych wyników są środki z Regionalnych Programów Operacyjnych dla poszczególnych województw, przeznaczone na inwestycje z zakresu OZE.
Jak to wygląda w praktyce?
Instytucje wdrażające z danego regionu ustalają niezależnie priorytety dla każdego województwa i tworzą programy operacyjne. Są one skierowane do różnych podmiotów (np. Jednostek Samorządu Terytorialnego, mikro-, małych, średnich przedsiębiorstw, organizacji pozarządowych), dotyczą różnych wielkości instalacji i wspieranych technologii. W zależności od programu i województwa występują także różnice w wysokości dofinansowania. Przykładowe programy ukierunkowane na inwestycje w OZE:
- lubelskie: 4.2 Produkcja energii z OZE w przedsiębiorstwach. Maksymalny poziom dofinansowania: 80% kosztów kwalifikowalnych. Termin składania wniosków: od 28.02.2017 r. do 31.05.2017 r.
- mazowieckie: 4.1 Odnawialne źródła energii. Maksymalny poziom dofinansowania: 80% kosztów kwalifikowalnych. Termin składania wniosków: kwiecień 2017 r.
- podkarpackie: 3.1 Rozwój OZE w zakresie przedsięwzięć dotyczących wytwarzania energii z odnawialnych źródeł w oparciu o energię słońca. Maksymalny poziom dofinansowania: 85% kosztów kwalifikowalnych. Termin składania wniosków: do 31 maja 2017 r.
- świętokrzyskie: 3.1 Wytwarzanie i dystrybucja energii pochodzącej ze źródeł odnawialnych. Maksymalny poziom dofinansowania: do 85%. Termin składania wniosków: II kwartał 2017 r.
Do osób prywatnych, które chciałyby zainstalować panele fotowoltaiczne, skierowane są m.in. programy parasolowe zainicjowane przez gminy. W takim przypadku to gmina występuje z inicjatywą zwiększenia wykorzystania OZE na swoim terenie – i po rozpoznaniu, ilu mieszkańców jest zainteresowanych programem, występuje o finansowanie inwestycji z funduszy UE. Po pozyskaniu środków kolejnym krokiem jest rozpisanie przetargu i wyłonienie wykonawcy takich instalacji w całej gminie. W zależności od programu dofinansowanie, które można w ten sposób pozyskać, pokrywa nawet 80-85% kosztów.
Zarówno w przypadku osób prywatnych, jak i przedsiębiorców czy przedstawicieli JST przed podjęciem decyzji o instalacji paneli fotowoltaicznych warto skonsultować się z ekspertem, który udzieli porady w dotyczącej optymalizacji kosztów, kwestii technicznych, związanych wyborem i montażem paneli, a także pomoże w doborze źródła finansowania inwestycji i procesie przygotowania niezbędnej dokumentacji.
mkenergia.pl
GP, fot.: pixabay