O cholesterolu napisano i powiedziano bardzo dużo, ale ciągle jego wpływ na nasze zdrowie nie jest do końca wyjaśniony. Jest substancją niezbędną dla naszego życia. Syntetyzowaną w organizmie i pobieraną z pokarmu. Podobnie jak glukoza, w nadmiarze zagraża zdrowiu.
Czym jest cholesterol
Cholesterol jest pochodną izoprenoidową, podobnie jak wiele innych związków niezbędnych w metabolizmie człowieka. Jest prekursorem witaminy D i hormonów steroidowych (syntetyzowanych w korze nadnerczy i gonadach). Stanowi on 10 – 30% lipidów wchodzących w skład błon komórkowych. Odkryto dwie drogi syntezy tego związku w komórkach.
Kluczowym enzymem jest reduktaza hydroksymetyloglutarylo-CoA(HMG-CoA), której inhibitorem są leki statyny. U zdrowego człowieka stężenie cholesterolu jest precyzyjnie kontrolowane metabolicznie począwszy od życia płodowego.
Spotykany nawet u wegan
Cholesterol pochodzący z pokarmu jest w komórkach jelita pakowany do specjalnych kapsuł białkowo lipidowych chylomikronów, które dostają się do limfy a potem do krwi. Przechodzą przegrupowania w osoczu z udziałem enzymów i białek strukturalnych.
Powstałe o statecznie lipoproteiny o małej gęstości (LDL) poprzez oddziaływanie z receptorem błony plazmatycznej komórki dostarczają do niej cholesterol. Wewnątrzkomórkowo cholesterol ulega estryfikacji. Sterol ten może opuścić komórkę i być przenoszony w kapsule lipoproteinowej HDL(lipoproteiny o wysokiej gęstości). Tylko w wątrobie cholesterol ulega katabolizmowi do soli kwasów żółciowych, które są odpowiedzialne za wchłanianie z przewodu pokarmowego tłuszczów, a także witamin w nich rozpuszczalnych.
Jest wiele czynników sprzyjających (czynników ryzyka) miażdżycy, która rozpoczyna się miejscowym stanem zapalnym tętnicy. Cholesterol okazuje się być czynnikiem wtórnym w powstawaniu miażdżycy i nie zawsze ma na to wpływ dieta. Niestety, nawet weganie mają płytki miażdżycowe.
Grey, fot.: pixabay
Na podst.: Wszechnica Żywnościowa w SGGW
